Bệnh thương hàn gà có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể gia cầm. Nhà cái OKE179 cung cấp những thông tin chi tiết về triệu chứng, nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả. Nhờ đó, người nuôi có thể phát hiện dịch sớm nhằm đưa ra can thiệp kịp thời.
Tất tần tật về bệnh thương hàn gà
Đây là vấn đề phổ biến ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của gia cầm. Không chỉ gây thiệt hại kinh tế lớn, chúng còn lây lan nhanh nếu không được kiểm soát.
Bệnh thương hàn gà và tác hại khôn lường
Đây là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến do vi khuẩn Salmonella gallinarum pullorum gây nên. Loại này tồn tại rộng rãi trong môi trường tự nhiên cũng như khu vực chăn nuôi. Nó có khả năng ảnh hưởng đến tất cả độ tuổi của gia cầm, từ thời điểm vừa nở cho đến khi trưởng thành.
Bệnh thương hàn gà phát triển ở cấp tính đối với con non và thể mãn tính ở những cá thể trưởng thành. Với tốc độ lây lan nhanh, thời gian ủ dịch chỉ từ 3-4 ngày, có thể kéo dài đến nhiều tuần, gây tổn thất nặng nề. Các biểu hiện thường thấy gồm tiêu chảy, sụt cân, suy giảm chất lượng lẫn năng suất trứng một cách đột ngột.
Nguyên nhân bị thương hàn
Thương hàn ở gia cầm khởi phát chủ yếu từ vi khuẩn Salmonella gallinarum pullorum. Loại vi sinh vật này tồn tại ở cả động vật máu nóng, máu lạnh lẫn trong môi trường sống. Vi khuẩn bệnh thương hàn gà lây lan theo hai hình thức:
- Truyền dọc: Vi khuẩn từ cơ quan sinh sản của gia cầm mẹ xâm nhập qua trứng, dẫn đến nhiễm khuẩn ở phôi.
- Truyền ngang: Gia cầm bị bệnh sẽ phát tán vi khuẩn qua phân, môi trường sống hoặc nguồn thức ăn, khiến các cá thể khỏe mạnh nhiễm dịch.
Dấu hiệu mắc bệnh
Để phát hiện bệnh thương hàn gà sớm, người nuôi cần theo dõi các biểu hiện đặc trưng tùy thuộc vào độ tuổi của gia cầm và mức độ nghiêm trọng của dịch.
Gia cầm non thường dễ mắc bệnh hơn do sức đề kháng yếu, một số biểu hiện dễ nhận thấy như sau:
- Giai đoạn ấp trứng: Phôi chết trong máy ấp, gia cầm nở ra yếu ớt, còi cọc hoặc không đủ sức phá vỏ trứng.
- Xuất hiện tình trạng tiêu chảy, phân trắng nhầy, bết dính quanh hậu môn.
- Con non tử vong ở hai thời điểm: từ ngày 5-7 sau khi nở hoặc từ ngày 13-15 khi nhiễm vi khuẩn trong máy ấp.
Ở gà trưởng thành, chúng thường biểu hiện nhẹ hơn nhưng không kém phần hấp phần nguy hiểm:
- Gia cầm bệnh có thể tiêu chảy phân loãng màu xanh, uống nước nhiều hơn bình thường.
- Con mái giảm rõ rệt năng suất đẻ trứng, thậm chí bị viêm buồng trứng, tích nước xoang bụng khiến bụng trễ xuống.
- Gà ốm yếu, ăn ít, sụt cân nhanh, mào nhợt nhạt.
Bệnh tích quan sát được khi mổ gia cầm
Việc mổ khám những con mắc bệnh thương hàn gà giúp nhận diện rõ hơn các tổn thương nội tạng do vi khuẩn gây ra:
Đối với con non:
- Túi lòng đỏ không tiêu, có mùi hôi khó chịu, chức dịch màu trắng nhầy.
- Gan, lá lách sưng to, xuất hiện nhiều điểm trắng hoại tử rải rác.
- Tim bao bọc bởi màng chứa dịch vàng, thận sung huyết đỏ, niêm mạc ruột viêm với các mảng trắng.
Đối với con trưởng thành:
- Gan sưng lớn, nổi các đốm trắng hoại tử.
- Tim tích nước, niêm mạc ruột viêm loét, có các vệt trắng trên bề mặt.
- Lách sưng, cơ thể gà xác xơ, gầy yếu.
Biện pháp điều trị bệnh thương hàn gà
Khi phát hiện gia cầm mắc dịch, cần tiến hành điều trị ngay theo quy trình khoa học để giảm thiểu thiệt hại kinh tế. Quá trình điều trị bệnh thương hàn gà nên chia làm ba bước cụ thể như sau:
Bước 1: Cách lý, khử trùng chuồng trại
- Tách riêng gia cầm có biểu hiện bệnh ra khỏi đàn, giảm nguy cơ lây lan.
- Vệ sinh, phun khử trùng chuồng trại kỹ lưỡng vào thời gian 13-15h hàng ngày.
- Xử lý phân dính quanh hậu môn, cắt tỉa lông nhằm giảm thiểu khả năng nhiễm khuẩn.
Bước 2: Nâng cao hệ miễn dịch cho gà
- Tiến hành hạ sốt cho gia cầm bằng thuốc Paracetamol.
- Bổ sung điện giải, vitamin C, glucose và các loại men tiêu hóa nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng gan, thận.
- Sử dụng liên tục chất bổ trợ trong vòng 10-15 ngày để tăng cường hệ miễn dịch.
Bước 3: Sử dụng kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn
- Một số loại thuốc kháng sinh hiệu quả có thể sử dụng:
- Actisentin TS: Pha 1ml thuốc cho 2-4kg thể trọng, dùng liên tục trong 3-5 ngày.
- Zicorin: Hòa thuốc vào nước uống hoặc trộn thức ăn theo liều lượng hướng dẫn trên bao bì.
- Sulfamix: Pha 3ml thuốc với 1 lít nước uống hoặc tiêm 0,6ml/1kg thể trọng.
Một số tip phòng bệnh thương gà hiệu quả
Phòng bệnh luôn là giải pháp tối ưu để bảo vệ đàn gia cầm trước nguy cơ lây nhiễm. Một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả mà người nuôi nên cân nhắc:
- Đảm bảo chuồng tại luôn sạch sẽ, khô ráo, thoáng mát.
- Cách ly và theo dõi kỹ càng những đàn gà mới gia nhập.
- Sát trùng máy ấp trứng định kỳ nhằm loại bỏ vi khuẩn tồn tại trong môi trường.
- Kiểm tra định kỳ sức khỏe gia cầm, lựa chọn giống từ nguồn uy tín, không mang mầm bệnh.
Lời kết
Với những thông tin trên, OKE179 hy vọng người nuôi nhận diện, xử lý kịp thời bệnh thương hàn gà. Từ đó cân đo đong đếm bảo vệ đàn vật nuôi và giảm thiểu thiệt hại kinh tế sao cho hợp lý.